Projekt nowej kolejki linowej w WPKiW
Do końca tego lub na początku 2011 roku ma kosztem ok. 20 mln zł powstać nowa kolejka linowa w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie. Będzie mogła działać przez cały rok i przewozić także niepełnosprawnych i dzieci w wózkach
Projekt nowej napowietrznej kolejki opracowany został przez naukowców z Katedry Transportu Linowego Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie pod przewodnictwem prof. Mariana Wójcika. Zastąpi ona popularną „Elkę", która przez blisko 40 lat należała do największych atrakcji parku.
Kolejka będzie miała prawie 1900 m długości. Odwiedzający park będą mogli korzystać nie tylko z kanap - jak w „Elce" - ale też z ośmioosobowych gondoli. Dzięki temu na przejażdżkę będą mogli się wybrać także niepełnosprawni na wózkach i matki z wózkami dziecięcymi. Na stacji służącej wsiadaniu i wysiadaniu z kolejki, będą osobne perony dla korzystających z kabin i kanap. Prof. Wójcik podkreślił, że będzie to pierwsza w Polsce kolejka linowa łącząca gondole z kanapami na tej samej linie. Kanapy i kabiny będą poruszały się około 10 metrów nad ziemią. Obsługa będzie mogła regulować prędkość przejazdu. Maksymalna dopuszczona prędkość to 5 m na sekundę.
Według wstępnych założeń kolejka będzie miała 30 czteroosobowych kanap i 15 kabin, co pozwoli na przewiezienie 860 osób w godzinę. Docelowo liczba kanap i gondoli będzie mogła wzrosnąć odpowiednio do 58 i 29. Władze WPKiW chcą, by gondole były jak najbardziej przeszklone. Możliwe też, że pałąki zabezpieczające przed wypadnięciem z kanap będą otwierać i zamykać się automatycznie.
Specjaliści rozważali różne koncepcje usytuowania trasy. Ostatecznie zwyciężyła ta łącząca Wesołe Miasteczko z główną aleją parku i - dalej - terenem przylegającym do Stadionu Śląskiego. W dwóch trzecich jej trasa będzie się pokrywała z dawnym przebiegiem „Elki".
„Po otrzymaniu projektu zostanie złożony wniosek o pozwolenie na budowę. Potem ogłoszony zostanie przetarg na wykonanie kolejki" - powiedział prezes parku Andrzej Kotala. Według niego, w Europie są trzy firmy, które mogą się podjąć takiego zadania. Jedna z nich zapewnia, że jest w stanie zbudować taką kolejkę w pięć miesięcy, inna potrzebuje na to ośmiu miesięcy. „Inwestycja zostanie zakończona w zależności od tego, która z firm zwycięży w przetargu" - dodał Kotala.
Koszt zbudowania kolejki jest obecnie szacowany na 20-22 mln zł. WPKiW ma zabezpieczonych 80 proc. środków na tę inwestycję, ale niewykluczone, że nie będzie musiał wydać aż tak wiele. Dyrekcja parku liczy bowiem, że ostatecznie projekt będzie sfinansowany w przeważającej części ze środków unijnych, z puli przeznaczonej w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Śląskiego na przedsięwzięcia rewitalizacyjne. Dzięki niemu można uzyskać nawet 85 proc. wartości inwestycji. Wniosek w tej sprawie ma być złożony w sierpniu, gdy inwestycja może już być w trakcie realizacji. Termin zależy m.in. od tego, kiedy uda się ostatecznie rozstrzygnąć przetarg.
Zamknięta kilka lat temu „Elka" miała trzy stacje i była wyposażona w krzesełka. Trzy odcinki kolejki przez blisko 40 lat łączyły w układzie trójkąta skrajne punkty WPKiW - Stadion Śląski, Wesołe Miasteczko i Planetarium Śląskie. Łączna ich długość wynosiła prawie 6 km. „Elka" przewoziła średnio ok. 135 tys. osób rocznie. W ciągu godziny jednym odcinkiem mogło w obie strony jechać 1,3 tys. pasażerów. Nazwa kolejki pochodziła od pierwszych liter słów Elektryczne Linowe Koleje. Otwarto ją - po dwuletniej budowie w czynie społecznym - we wrześniu 1967 r. Początkowo kolejka poruszająca się na wysokości 8-10 m nad ziemią kursowała po niemal otwartej przestrzeni, potem, gdy urosły parkowe drzewa - korytarzami między koronami drzew.
W 2006 r., po wprowadzeniu nowej metody kontroli podobnych kolejek, okazało się, że część spośród jej 62 podpór jest w fatalnym stanie i nie nadaje się do użytku. Jedną z przyczyn ich uszkodzeń była prawdopodobnie powódź w 1997 r. - część podpór „Elki" stała wtedy przez pewien czas w wodzie. Transportowy Dozór Techniczny po kontroli w 2006 r. nie dopuścił do użytku najpopularniejszego odcinka „Elki". W lutym 2008 r. władze parku zdecydowały o likwidacji kolejki.