W czasie spotkania, na które zaproszono przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego z województwa śląskiego rozmawiano o zasadach obrotu obligacjami komunalnymi, ofercie Giełdy Papierów Wartościowych dla samorządów - rynku obligacji Catalyst, jak również banków i firm doradczych.

Wicemarszałek Aleksandra Gajewska-Przydryga przypomniała, iż poprzez emisję obligacji jednostki samorządu terytorialnego uzyskują możliwość rozłożenia obciążeń finansowych na szereg lat. „Obligacje komunalne to dobry sposób na dodatkowe środki finansowe, na który decyduje się coraz więcej samorządów. Pozyskane w ten sposób fundusze mogą zostać przeznaczone jako wkład w inwestycję współfinansowaną ze środków europejskich, czy spłatę zaległych zobowiązań" - mówiła wicemarszałek.

Inicjatywę Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, również dotyczącą obligacji komunalnych, zaprezentowano 18 kwietnia podczas spotkania w Katowicach z przedstawicielami ponad 100 miast województwa śląskiego.

W trakcie konferencji, w której uczestniczył marszałek województwa Adam Matusiewicz mówiono o tym, w jaki sposób wykorzystać obligacje komunalne i inne instrumenty finansowe dla rewitalizacji  poprzemysłowych dzielnic czy kwartałów w naszym regionie.

Zdaniem samorządowców główną przeszkodą dla szybkiej i skutecznej odnowy zniszczonych - najczęściej na skutek działalności przemysłu - części naszych miast jest brak możliwości pokrycia przez gminy pełnych kosztów tych inwestycji.

Co roku WFOŚiGW w Katowicach na termomodernizację i rewitalizację obiektów przeznacza ponad 150 mln zł.  Koszty kwalifikacyjne, pozwalające na uzyskanie efektów ekologicznych np. wymianę źródła ciepła, modernizację instalacji CO, ocieplenie ścian, wymienię okna i drzwi, można sfinansować do 80 procent wartości zadania. Innych prac robionych przy okazji termomodernizacji czy kosztów przygotowania inwestycji w ten sposób dofinansować nie można. W efekcie, mimo zaangażowania środków Funduszu, pozostawały nieodnowione elewacje, sypiące się schody, przeciekające dachy, zrujnowane instalacje elektryczna itp. Takich straszących swym wyglądem kamienic i całych kwartałów miejskich w naszym regionie jest obecnie bardzo dużo.

Szansą, aby realnie poprawić jakość życia mieszkańców, a jednocześnie nie spowodować drastycznych podwyżek czynszów, jest rewitalizowanie kompleksowo całych dzielnic z wykorzystaniem na ten cel m.in. obligacji komunalnych notowanych na rynku Catalyst. Dają one możliwość np. pokrycia kosztów prac przygotowawczych, projektowych i niezwiązanych z termomodernizacją oraz kosztów generalnego wykonawcy i nadzoru.

Specjaliści z Giełdy Papierów Wartościowych oraz autoryzowani doradcy giełdowi
z Warszawy przekonywali śląskich samorządowców do korzyści wynikających z połączenia środków pomocowych Funduszu z giełdowymi obligacjami w celu zmiany wizerunku naszych miast.

Obligacje tego rodzaju mogą teraz dotrzeć nie tylko do banków, ale też do większej liczby inwestorów, a emisje odbywać się mogą w seriach z różnymi terminami wykupu i nie wymagać zabezpieczenia. Nie bez znaczenia jest także możliwość nieuwzględnienia kosztów projektu w ustawowych limitach zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego.

Warunkiem skorzystania z tej inicjatywy jest posiadanie gminnego programu rewitalizacji obszaru miejskiego. Specjaliści z Funduszu - jak zadeklarowała prezes Lenartowicz - pomagać będą w konsultacjach i nawiązaniu kontaktu ze specjalistami giełdowymi.

Podczas katowickiej konferencji zainicjowano już rozmowy o pierwszym pilotażowym projekcie w Rudzie Śląskiej przy modernizacji dzielnicy Orzegów. Podobne projekty zapowiedziano już w Bytomiu i w Mysłowicach.

Poprzez emisję obligacji gmina/miasto/powiat/województwo uzyskują możliwość rozłożenia obciążeń finansowych na szereg lat, dzięki czemu użytkownicy zrealizowanej infrastruktury mogą partycypować w kosztach jej realizacji. Emisja obligacji może być dla samorządów bardziej opłacalna od zaciągania kredytów bankowych z kilku powodów:

• wybór organizatora emisji nie podlega przepisom ustawy o zamówieniach publicznych, w przeciwieństwie do sytuacji przy wyborze banku dającego kredyt,
• obligacje należą do kategorii zobowiązań niezabezpieczonych, podczas gdy kredyty wymagają gwarancji,
• od banków wymaga się nadzoru nad wykorzystaniem środków kredytu, podczas gdy w przypadku obligacji nie ma takiego wymogu,
• samorządy uważają niepubliczną emisję obligacji za szybką i niedrogą metodę pozyskania środków od banku prowadzącego ich skonsolidowany rachunek bieżący,
• emitowane zwykle w kilku transzach obligacje nie nastręczają później przy spłacie wielkich problemów - łatwiej jest spłacać kilka razy w ciągu roku relatywnie niewielką sumę niż całość zadłużenia za jednym razem.

Ponadto emisja obligacji komunalnych może przynieść korzyści w postaci:

• efektu gospodarczego - zostaną zrealizowane inwestycje istotne dla danej społeczności lokalnej,
• efektu promocyjnego - poprzez dotarcie informacji o emitencie do szerokiego grona potencjalnych inwestorów, dane miasto lub region może uzyskać dodatkowe inwestycje.