Od 15 marca Muzeum Śląskie zaprasza na wystawę prac Władysławy Iwańskiej, jednej z czołowych postaci polskiej plastyki intuicyjnej. Ekspozycja, na której zobaczyć można obrazy wyobrażające fantastyczne miasteczka, zagubione na końcu świata wioski, miejsca z pogranicza snu i jawy, będzie czynna do 5 maja.

Natomiast Centrum Scenografii Polskiej, oddział Muzeum Śląskiego zaprasza od 18 marca na ekspozycję poświęconą znakomitemu scenografowi teatralnemu i filmowemu, twórcy ołtarzy papieskich w Gdańsku i Sopocie - Marianowi Kołodziejowi. Wystawa potrwa do 30 czerwca br.

Władysława Iwańska urodziła się w 1927 roku w Nowym Sączu. Malować lubiła od najmłodszych lat, a w 1950 roku po raz pierwszy zaprezentowała swoje prace publiczności. Jej talentem zainteresowali się m.in. Ewa Harsdorf (znana z odkrycia talentu Marii Wnęk) oraz Władysław Wolanin (wybitny znawca twórczości Nikifora), który wielokrotnie organizował artystce wystawy indywidualne. Już po śmierci Władysławy Iwańskiej w 2005 roku jej nastrojowe gwasze, czyli obrazy wykonane przy użyciu farb wodnych z domieszką kredy lub bieli, prezentowane były na IX Międzynarodowej Wystawie Sztuki Samorodnej INSITA 2010 w Słowackiej Galerii Narodowej w Bratysławie.

Niebywałym walorem tych przedstawień jest ich klimatyczność, uzyskana przede wszystkim poprzez łagodną, stonowaną kolorystykę i płynne, linearne formy przedstawień. Wszechobecnym żywiołem determinującym twórczość malarki jest woda - zdaje się ona przenikać i budować kształty, sprawia, że wszystko zaczyna płynąć niczym w surrealistycznym śnie - jedne elementy się wyłaniają, inne toną w przestrzeni. To wszystko powoduje, że odbiorca poddaje się wyobraźni artystki i mimochodem popada w melancholię.

Prace Władysławy Iwańskiej znajdują się między innymi w zbiorach Państwowym Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, Muzeum Etnograficznego w Krakowie oraz Muzeum Śląskiego.

Kurator wystawy: Sonia Wilk 

Potem nastąpi koniec świata, Pamiętnik pani Hanki, Czarne skrzydła oraz Szatan z VII klasy - to tylko kilka z prawie trzydziestu znanych polskich filmów, do których kostiumy przygotował Marian Kołodziej.

Wystawa jest poświęcona artyście, który stworzył ponad 200 scenografii teatralnych oraz kostiumów do 30 produkcji filmowych. Marian Kołodziej jest także autorem Klisz pamięci. Labiryntów Mariana Kołodzieja, wstrząsającej instalacji poświęconej osobistym przeżyciom z okresu II wojny światowej. Laureat Koryfeusza Scenografii Polskiej - nagrody przyznanej przez Centrum Scenografii Polskiej - w roku 1995, po ciężkiej chorobie, zaprezentował w Gdańsku przy współpracy ojców franciszkanów i Muzeum Narodowego w Gdańsku pierwszą odsłonę Klisz pamięci, które ostatecznie trafiły do Centrum św. Maksymiliana w Harmężach koło Oświęcimia (1998) i są tam prezentowane zgodnie z wolą artysty.

Urodzony 6 grudnia 1921 r. w Raszkowie Marian Kołodziej uczęszczał do Gimnazjum im. Józefa Piłsudskiego w Ostrowie Wielkopolskim, należał do drużyny harcerskiej prowadzonej przez Siwego Sokoła (ks. Lech Ziemski). Od września 1939 r. działał w uczniowskim ruchu oporu, kilkakrotnie próbował przedostać się przez granicę do wojsk polskich na Zachodzie. Aresztowany podczas takiej próby w bursie Pigonia w Krakowie wiosną 1940 r. Przewieziony do obozu Auschwitz 14 czerwca 1940 roku pierwszym transportem tarnowskim, gdzie nadano mu numer 432. Brał udział w ruchu oporu - przerysowywał plany fabryk, aresztowany po wpadce kuriera w Wiedniu, przesłuchiwany przez Gestapo w więzieniu w Opolu, skazany na śmierć. W czerwcu 1944 wrócił do KL Auschwitz na blok 11. 5 maja 1945 r. w obozie w Ebensee wyzwolili go Amerykanie.

Po wojnie wrócił do Polski, aresztowany na granicy trafił do tych samych więzień, w których trzymali go Niemcy. Wypuszczony, dostał się jako wolny słuchacz do Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, studiował malarstwo u prof. Czesława Rzepińskiego, scenografię u prof. Karola Frycza. W Trójmieście, w teatrach w Polsce i za granicą zrealizował ponad 200 scenografii teatralnych, pracował przy 30 filmach, organizował wystawy, projektował i nadzorował wykonanie ołtarzy dla Jana Pawła II (Gdańsk-Zaspa 1987 i Sopot 1999). Podczas żmudnej rehabilitacji po udarze mózgu zaczął rysować Klisze pamięci. W marcu 1995 po raz pierwszy pokazał publicznie rysunki z cyklu Klisze pamięci. Labirynty Mariana Kołodzieja w prezbiterium kościoła pw. św. Trójcy w Gdańsku. Wystawa udostępniona została w galerii w Essen (1997). W 2005 r. we Włoszech zostały zaprezentowane wybrane prace autora, dzięki dwóm miastom Bolzano i Nova Milanese, które wykonały na płótnie kopie niektórych rysunków Kołodzieja.
13 października 2009 artysta zmarł w Gdańsku, jego prochy znajdują się w Harmężach.

Spotkania  towarzyszące wystawie:
15 kwietnia / godz. 9.00
Wycieczka do Centrum św. Maksymiliana w Harmężach; zwiedzanie wystawy „Klisze Pamięci. Labirynty Mariana Kołodzieja"

18 marca - 30 czerwca
Wystawa na przedpolu Muzeum Śląskiego „Siedmiu wspaniałych. Laureaci Koryfeuszy Scenografii Polskiej"  

Cykl spotkań poświęconych Koryfeuszom Scenografii Polskiej

18 marca / godz. 17.30
Promocja albumu o twórczości Jerzego Skarżyńskiego „Mapy wyobraźni".

9 maja / godz. 17.30
Andrzej Kreutz-Majewski, Koryfeusz Scenografii Polskiej
Prowadzenie: Agnieszka Kocher-Hensel, Jolanta Niedoba
Józef Szajna - scenograf  
Andrzej Sadowski - spotkanie

5 czerwca / godz. 17.00
Jarosław Kilian - Rozmowa o ojcu
Leszek Mądzik - spotkanie

Projekt Theatrum vitae. Marian Kołodziej. Teatr życia został przygotowany przez instytucje: Muzeum Narodowe w Gdańsku, Centrum Scenografii Polskiej Oddział Muzeum Śląskiego

Nadzór merytoryczny: Halina Słojewska, Małgorzata Abramowicz
Współpraca merytoryczna ze strony CSP: Jolanta Niedoba
Aranżacja wystawy: Krystian Banik