Reforma zasad pomocy publicznej
Jak informuje Biuro Regionalne Województwa Śląskiego w Brukseli, 7 czerwca br. Komisja Europejska przedstawiła plan działań w zakresie pomocy publicznej oraz planowanej reformy tej pomocy na lata 2005-2009. W październiku ub. roku prasa informowała o wytycznych KE w sprawie udzielania pomocy publicznej, które już wówczas prezentowały nowe podejście Komisji do tego tematu. Obecny dokument poddaje pod publiczną dyskusję nowe założenia i zasady pomocy publicznej, uwzględniającej przede wszystkim założenia zmodyfikowanej Strategii Lizbońskiej. Komisja Europejska oczekuje na uwagi i propozycje do przedłożonego dokumentu w terminie do 15 września br. a następnie zaproponuje nowe zasady udzielania pomocy publicznej w postaci Komunikatu KE. Warto wziąć udział w debacie na temat przyszłych przepisów, do których nasze samorządy będą musiały się stosować.
Plan działań to dokument przedłożony do konsultacji wszystkim zainteresowanym, zarówno państwom członkowskim, samorządom terytorialnym jak i podmiotom gospodarczym, które mogą się wypowiedzieć na temat planowanych przedsięwzięć.
Od podpisania Traktatu Rzymskiego w 1957, polityka pomocy państwa była nierozerwalnie związana z polityką konkurencji. Stąd też konieczność kontroli i nadzoru nad sposobem i zasadami udzielania pomocy publicznej tak aby pomoc państwowa nie wypaczyła zasad konkurencji.
Zasady ograniczania pomocy publicznej stosuje się wobec przedsiębiorstw we wszystkich sektorach działalności - z wyjątkiem sektora węgla i stali oraz transportu - bez uszczerbku dla szczególnych zasad odnoszących się do przedsiębiorstw zagrożonych w danym sektorze. Komisja Europejska planuje w szczególności wykorzystanie zasad pomocy państwa określonych w Traktacie WE do zachęcenia Państw Członkowskich i wsparcia przez nie Strategii Lizbońskiej. Ma się to odbywać poprzez skoncentrowanie pomocy na podnoszeniu konkurencyjności gospodarki UE i tworzeniu stałych miejsc pracy (zwiększenie pomocy przeznaczonej na badania naukowe i rozwój, innowacje i kapitał ryzyka dla małych firm). Istotne będą również zapewnienie spójności regionalnej i społecznej, poprawa jakości usług publicznych czy też lepsza ochrona środowiska. Jak wiadomo, usługi publiczne w znacznej mierze są realizowane przez samorządy terytorialne różnego szczebla. Od nich też w znacznej mierze zależy skuteczność polityki ekologicznej na danym terenie. Komisja stawia sobie również za cel racjonalizację i usprawnienie procedur. Chodzi przyspieszenie procesu decyzyjnego i nie zwiększanie obciążenia Komisji dodatkowymi przypadkami udzielania pomocy publiczne w związku z rozszerzeniem Unii Europejskiej.
Plan działań w zakresie pomocy publicznej opiera się na następujących elementach:
- Pomoc publiczna ma w jeszcze mniejszym stopniu zakłócać konkurencję i być lepiej ukierunkowana. Środki publiczne mają być spożytkowane z korzyścią dla obywateli UE, czyli mają służyć podniesieniu efektywności ekonomicznej, wzrostowi gospodarczemu i tworzeniu nowych miejsc pracy a także spójności społecznej i regionalnej, poprawie jakości usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, zrównoważonemu rozwojowi oraz różnorodności kulturowej.
- Bardziej przejrzystym , z punktu widzenia gospodarki, podejściu, tak, aby można było łatwiej i szybciej zatwierdzać pomoc, która w małym stopniu zakłóca konkurencję, zwłaszcza tam, gdzie dostępność pieniędzy na rynkach finansowych jest ograniczona. W ten sposób Komisja będzie mogła skoncentrować się na przypadkach mogących powodować istotniejsze zakłócenia konkurencji i handlu.
- Bardziej precyzyjne i skuteczne procedury, lepsze ich egzekwowanie, lepsza przewidywalność i większa przejrzystość. Komisja wnioskuje również o wyłączenie większej ilości przypadków z obowiązku notyfikacji pomocy publicznej oraz uproszczenie procedur.
- Współodpowiedzialność Komisji i państw członkowskich: usprawnienie zasad i praktyk w zakresie pomocy publicznej nie może zostać przeprowadzone bez skutecznego wsparcia ze strony państw członkowskich i pełnego ich zaangażowania na rzecz wywiązywania się z obowiązku zgłaszania każdej planowanej pomocy oraz właściwego stosowania zasad.